Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Fakty i mity o smogu. Jaka jest prawda i zagrożenie

Kamila Rożnowska
Dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży - to osoby szczególnie narażone są na negatywne działanie smogu. Powinny wtedy ograniczyć przebywanie na zewnątrz.

1. Większy smog jest w mieście niż na wsi.

MIT. Główną przyczyną złej jakości powietrza jest emisja z indywidualnego ogrzewania budynków mieszkalnych. Najgorsza jest tam, gdzie mamy dominację indywidualnej, zwartej zabudowy mieszkaniowej, czyli w mniejszych miejscowościach, a w dużych miastach w rejonach, gdzie jest zabudowa indywidualna lub wielorodzinna, ale z indywidualnym ogrzewaniem budynków. Podczas sezonu grzewczego w małych miejscowościach jakość powietrza jest bardzo często znacznie gorsza niż w większych miastach.

2. W górach jest najczystsze powietrze.

FAKT. Ale w wyższych partiach, gdzie nie ma domów. Z reguły jest tu też lepsze przewietrzanie, często wieją silne wiatry, sprzyjające dobrej jakości powietrza. Mówimy o górach, a nie o zabudowanych dolinach, gdzie spaliny z palenisk domowych są bardzo często na wysokim poziomie, a otaczające szczyty zatrzymują je do czasu poprawy warunków meteorologicznych (jak wiatr, deszcz).

3. Smog był od lat.

FAKT. To prawda, że smog był...

4.... ale w histerię na jego punkcie wpadamy od kilku ostatnich lat.

MIT. Nie możemy mówić o histerii, tylko o wzroście świadomości, wynikającej m.in. z szerokiej informacji o jakości powietrza. Jeszcze w latach 90. XX w. jakość powietrza na Śląsku była znacznie gorsza niż obecnie, za sprawą dymiących fabryk, stojących często w centrach miast. Na początku lat 90. emisja z zakładów szczególnie szkodliwych dla środowiska w woj. katowickim wynosiła ponad 200 tys. ton na rok. Od kilku lat emisja z tych zakładów jest na poziomie około 11 tys. ton na rok, a emisja z indywidualnego opalania budynków mieszkalnych została oszacowana na około 36 tys. ton na rok. Zmiany w wielkości emisji przemysłowej to zarówno efekt likwidacji wielu przestarzałych zakładów, jak i działań modernizacyjnych.

5. Obecnie smog jest mniej szkodliwy niż ten z lat 70. - 80.

FAKT. Zdecydowanie. W latach 70. - 80. to był głównie smog przemysłowy z bardzo dużą ilością metali, a badania prowadzone przez WIOŚ w Katowicach wskazują, iż od wielu lat nie mamy przekroczeń dopuszczalnych norm dla zawartych w pyle: ołowiu, kadmu, niklu, arsenu. Wielu z nas pamięta akcje prowadzone w tych czasach w kierunku walki z ołowicą u dzieci, pochodzącą z emisji przemysłowych. W tych latach mieliśmy również bardzo poważne problemy z emisją do powietrza dwutlenku siarki i kwaśnymi deszczami, które niszczyły całe połacie lasów. Wprowadzona została również benzyna bezołowiowa. Ale obecnie nie jest oczywiście całkiem dobrze, bo mamy epizody z wysokimi stężeniami pyłu zawieszonego i musimy pamiętać o przekroczeniach normy dla zawartego w pyle benzopirenu, który jest substancją rakotwórczą.

6. Smog jest tylko zimą.

FAKT. Smog pyłowy (czyli z kominów, a nie samochodów) jest wyłącznie zimą. Od 1 maja do 30 września 2016 r., czyli przez 153 dni, zanotowaliśmy tylko 17 dni z niewielkimi przekroczeniami normy dobowej dla pyłu zawieszonego PM10, czyli około 90 proc. przypadków przekroczeń wystąpiło w sezonie grzewczym. W analogicznym okresie 2017 roku tych dni poza sezonem grzewczym było jeszcze mniej, bo 12. Występujące w okresie wiosenno-letnim wysokie stężenia ozonu związane są z dużym nasłonecznieniem i wysokimi temperaturami. Nasz wpływ na ograniczenie poziomów tej substancji jest jednak bardzo ograniczony. Zanieczyszczenia powietrza związane z transportem samochodowym występują głównie wzdłuż najbardziej ruchliwych ulic, a zwłaszcza gdy są duże spowolnienia ruchu (korki). Zanieczyszczenia te nie rozchodzą się na duże odległości i nasze stacje miejskie nie wykazują przekroczeń dopuszczalnych norm dla związków azotu.

7. W dni, kiedy smog jest duży, nie należy wietrzyć mieszkań.

FAKT. Lepiej to ograniczyć do minimum. Ale trzeba pamiętać o zapewnieniu dobrej wentylacji w związku z zagrożeniem czadem.

8. Smog produkują u nas głównie auta.

MIT. Absolutnie nie. U nas samochody wpływają na złą jakość powietrza w znacznie mniejszym stopniu niż emisja z indywidualnego ogrzewania budynków mieszkalnych.

9. ...ale darmowa komunikacja miejska w dni smogowe zdecydowanie wpłynie na poprawę jakości powietrza.

FAKT. Wszystkie działania zmniejszające zanieczyszczenie powietrza w dni smogowe są bardzo cenne.

10. Smog wpływa na większą śmiertelność.

FAKT. Prof. Andrzej Lekston ze Śląskiego Centrum Chorób Serca mówi, że na podstawie badań prowadzonych przez centrum w latach 2006 - 2014 w woj. śląskim wynika, że w czasie smogu, kiedy normy zanieczyszczeń są przekroczone, śmiertelność ogólna wzrasta o ok. 6 proc., a z przyczyn sercowo-naczyniowych o 8 proc. - Ten przykry efekt obserwowany był nie tylko w dni alarmów smogowych, ale - z mniejszym nasileniem 2 - 4 proc. - utrzymywał się przez około dwa tygodnie po ich odwołaniu - mówi lekarz.

11. Oddychając zanieczyszczonym powietrzem, wdycham takie same szkodliwe substancje jak te, które są zawarte w dymie papierosowym.

FAKT. Jesteśmy wówczas biernymi palaczami. Prof. Lekston: Zanieczyszczenia bowiem przenikają do naszego organizmu podobnie jak dym papierosowy. To znaczy: pęcherzyki płucne otoczone są naczyniami włosowatymi. Nikotyna przenika przez tę barierę do krwiobiegu i w naczyniach włosowatych uszkadza ich wewnętrzną warstwę - śródbłonek. W przypadku gdy dojdzie do uszkodzenia śródbłonka, dochodzi wówczas do niedostatecznej produkcji tlenku azotu i w związku z tym naczynia nie są dostatecznie rozkurczone.

Przez łożysko pęcherzy-kowo-włośniczkowe przenikają również pyły PM 2,5 oraz mniejsze. Te większe są zatrzymywane w nosie, w gardle odkrzusztamy je.

12. Maseczka na twarz chroni przed smogiem.

MIT. Nie każda. Dobra maska z wymienialnym filtrem kosztuje ok. 100 zł. - Przede wszystkim powinniśmy leczyć nie końcowy etap choroby, a zakładanie maseczki to przyznawanie się do porażki. Powinniśmy leczyć etap początkowy, czyli zapobiegać niskiej emisji, która głównie odpowiada za powstanie smogu. Najważniejsza i najtańsza jest profilaktyka.

ROSSMANN PERFUMY W PROMOCJI BLACK FRIDAY ROSSMANN

[ZOBACZ INFORMACJE Z POLSKI - FILM

](http://www.expressilustrowany.pl/ "ZOBACZ INFORMACJE Z POLSKI - FILM

Wróć na expressilustrowany.pl Express Ilustrowany