Szczepienia przed podróżą. Żółtaczka pokarmowa, błonica, tężec i krztusiec

Rejs po Nilu dla niektórych kończy się wirusowym zapaleniem wątroby typu A (czyli tzw. żółtaczką pokarmową), a niemal co drugi urlopowicz zmaga się na wakacjach z "klątwą Faraona" albo "zemstą Montezumy", czyli biegunką podróżnych.

- Podstawą bezpiecznej wycieczki egzotycznej jest profilaktyka zdrowotna. Zasada: lepiej zapobiegać niż leczyć, sprawdza się także wśród turystów - wyjaśnia dr Agnieszka Wroczyńska. - Warto więc skorzystać z konsultacji w poradni zajmującej się medycyną podróży bądź chorobami tropikalnymi.

Zaplanuj profilaktykę
Na spotkanie z lekarzem specjalistą najlepiej umówić się co najmniej 6-8 tygodni przed wyjazdem, co ułatwi wygodne zaplanowanie szczepień ochronnych - obowiązkowych i zalecanych. Podczas takiej konsultacji pacjent otrzyma także wytyczne dotyczące zapobiegania malarii, jeżeli choroba ta występuje w rejonie, w który się wybiera.

Szczepienia ochronne to jeden z podstawowych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym w podróży. Można je podzielić na obowiązkowe i zalecane. Obecnie jedynym szczepieniem wymaganym przez międzynarodowe przepisy zdrowotne jest to przeciwko żółtej gorączce, zagrażającej życiu chorobie wirusowej przenoszonej przez komary. Jest ono obowiązkowe dla osób udających się do niektórych krajów tropikalnych, przede wszystkim w Afryce i Ameryce Południowej.
Szczepienia zalecane powinny być dobrane z uwzględnieniem trasy i charakteru podróży, bieżącej sytuacji epidemiologicznej oraz stanu zdrowia turysty i wcześniej przyjętych szczepionek. Te najczęściej zalecane uodparniają przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A, tężcowi, błonicy, krztuścowi.

Zalecane szczepienia:
Osoby wyjeżdżające z terenów wolnych od malarii w rejony zagrożenia tą chorobą - Afryka subsaharyjska, Oceania, subkontynent indyjski, Azja Południowo-Wschodnia, dorzecze Amazonki i Orinoko, są szczególnie podatne na ciężki przebieg, jeśli nie biorą leków przeciwmalarycznych. Profilaktyka malarii powinna polegać na stosowaniu środków odstraszających komary (repelenty, moskitiery, środki owadobójcze) oraz przyjmowaniu leków przeciwmalarycznych.

o Wirusowe zapalenie wątroby typu A - choroba powszechna w krajach o niskich standardach higieny, także w popularnych turystycznie państwach basenu Morza Śródziemnego, Egipcie, Turcji, Maroku. Nierzadko na żółtaczkę pokarmową chorują goście luksusowych hoteli i kurortów.
o Wirusowe zapalenie wątroby typu B (tzw. żółtaczka wszczepienna) - przenoszone jest zwykle przez zanieczyszczone narzędzia kosmetyczne, fryzjerskie lub chirurgiczne, a także przez kontakty seksualne. W większości krajów tropikalnych ryzyko zachorowania na WZW typu B jest większe niż w Europie. Krajowy Program Szczepień Ochronnych na rok 2012 zaleca szczepienie przeciwko WZW B wszystkim dotychczas nieuodpornionym, dorosłym Polakom.
o Tężec - groźne dla życia schorzenie bakteryjne, częstsze w tropikach niż w krajach umiarkowanej strefy klimatycznej. Do zakażenia dochodzi najczęściej przez zanieczyszczenie rany glebą.
o Błonica - choroba bakteryjna występująca w wielu krajach rozwijających się. Bakteria może żyć w nosie albo skórze osoby odpornej na chorobę bądź też zacząć rozwijać się w tych miejscach u osoby zarażonej. Przenosi się drogą kropelkową. Jeśli toksyna zostanie wprowadzona do układu krwionośnego, pojawiają się
poważne komplikacje zdrowotne.
o Krztusiec - choroba zakaźna powszechna na całym świecie. Zgodnie z Krajowym Programem Szczepień Ochronnych na rok 2012, u osób dorosłych zalecane jest szczepienie przypominające przeciwko tężcowi, błonicy i krztuścowi co 10 lat, niezależnie od planów podróżniczych.
o Dur brzuszny - ostra choroba bakteryjna przenoszona drogą pokarmową przez zanieczyszczone pokarmy lub napoje. W niektórych krajach Azji, np. w Indiach, ryzyko wystąpienia duru brzusznego u podróżnych jest nawet do 30 razy wyższe niż w pozostałych częściach świata.