Ministerstwo Kultury odmieniło czarny los unikalnego muzeum

Niezwykłe Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi zostało powołane w roku 1993 przez fundację Corres - pondance des Arts
(wcześniej przez wiele lat działało wydawnictwo o tej samej nazwie), założoną w 1990 przez, zmarłego w roku 2021, Janusza Tryznę. Siedzibą muzeum stała się fascynująca willa Henryka Grohma na przy ul. Tymienieckiego 24. Od początku było jasne, że powstało miejsce szczególne, które pielęgnuje sztukę zanikającą w dobie demolującego indywidualność internetu. Jego zbiory i
inicjatywy doceniono na całym świecie. W pewnym momencie jednak pojawiły się kłopoty, które groziły likwidacją przedsięwzięcia. Siedziba Muzeum Książki Artystycznej, należąca do Skarbu Państwa i będąca we władaniu miasta Łódź, była obciążona ogromnym długiem, który przekraczał 30 mln złotych. Pod koniec ubiegłego roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego podjęło
decyzję o współprowadzeniu instytucji i wyremontowaniu willi Grohmana. Negocjowało również z ZUS anulowanie długu placówki.

WIĘCEJ O ŁÓDZKIEJ KULTURZE PRZECZYTASZ TU:

– Cieszę się, że udało się osiągnąć coś, co z punktu widzenia prawno-instytucjonalnego było bardzo trudne – mówił w Łodzi minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas uroczystości podpisania umowy w sprawie współprowadzenia
Muzeum Książki Artystycznej.

– To właśnie zniesienie długów umożliwiło przekształcenie statusu muzeum. W poczuciu wspólnej odpowiedzialności za to, że uratowaliśmy przyszłość tej instytucji, możemy podpisać umowę o współprowadzeniu. Dodatkowo nastąpi wyposażenie instytucji w prawo wieczystego użytkowania nieruchomości.

Jak wyjaśniał szef resortu kultury, dzięki podpisaniu umowy o współprowadzeniu Muzeum Książki Artystycznej będzie możliwe .in.
znaczące wsparcie instytucji z budżetu państwa. Wskazał, że przekazanie muzeum ponad 2 mln złotych rocznie umożliwi przede
wszystkim przeprowadzenie generalnego remontu jego siedziby.

– To moment decydujący o przyszłości. Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi to 30-letnia unikalna instytucja. Z jednej strony ma w sobie zawarty know-how dotyczący książki artystycznej, druku artystycznego oraz dorobku polskiego w tym zakresie, ale ma także
zaklętego w sobie ducha, a więc te siły moralne i duchowe, dzięki którym możliwe było niesienie takiego projektu przez lata – mówił prof. Piotr Gliński podczas uroczystości.

Jadwiga Tryzno, prezes zarządu fundacji Correspondance des Arts, wdowa po założycielu muzeum, nie ukrywała radości.

– Mamy za sobą okres narzeczeństwa, który kończy się ślubem – żartowała na temat rozmów z ministerstwem kultury w sprawie
współprowadzenia instytucji.

– Muzeum zyskuje niebagatelne możliwości rozwoju. Przed nami teraz inwentaryzacja kolekcji Muzeum, chcemy także przystąpić do remontu zabytku, w którym się mieścimy. Planujemy nie tylko ekspozycje związane ze sztuką książki, ale również koncerty,
zajmować się będziemy powiększaniem naszych zbiorów. Bardzo istotne będzie dla nas prowadzenie warsztatów służących zarówno artystom, jak i amatorom, podczas których będzie można korzystać z urządzeń, które posiadamy. Naszym celem jest zachowanie historycznej wartości siedziby muzeum i jego kolekcji, ale też służenie współczesności. Na pełniącą obowiązki dyrektora placówki
powołana została prof. Jolanta Ewa Rudzka-Habisiak, była rektor Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi,
artystka o międzynarodowej pozycji, profesor w dziedzinie sztuk plastycznych, absolwentka Wydziału Włókienniczego Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi (obecnie Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi).

– Muzeum jest miejscem kultowym i zrobię wszystko, by takim pozostało – podkreśliła. Wielkie zbiory Muzeum Muzeum Książki
Artystycznej jest instytucją, która gromadzi książki artystyczne, matryce, czcionki, maszyny i urządzenia drukarskie oraz pielęgnuje umiejętności ich remontu i obsługi. W zbiorach Muzeum jest także sprzęt do produkcji czcionek metalowych i
drewnianych, urządzenia do ręcznego czerpania papieru, warsztat technik szlachetnych. Wyjątkowym zbiorem jest zespół matryc
z Warszawskiej Odlewni Czcionek, przejęty łącznie z urządzeniami służącymi do ich produkcji. Fundacja posiada poza tym dwie gilotyny do papieru, półformatową prasę oraz maszynę do szycia drutem, do szycia ręcznego oraz oprawiania książek. Muzeum
będzie też nosić imię Emilie i Zbigniewa Brzezińskich, artystki i dyplomaty, którzy 1 października 1993 roku otwierali łódzkie Muzeum.

– Oboje zrobili wtedy wiele dla łódzkiego środowiska artystycznego – przypomniała Jadwiga Tryzno. – Pani Emilie Brzezińska była dobrym duchem fundacji Konstrukcja w Procesie, od której wiele się nauczyliśmy. Potem się okazało, że pan Zbigniew Brzeziński był również artystą konferencyjnym, bo podczas wielu ważnych konferencji i spotkań rysował. Dzięki małżonce te rysunki się
zachowały i otrzymaliśmy je, aby zrobić z nich książkę, wraz z publicystyką Zbigniewa Brzezińskiego. Nowo utworzone Muzeum będzie zatem kontynuatorem dotychczasowych osiągnięć i dorobku fundacji. Wypięknieje również wspaniała willa na Księżym Młynie w Łodzi, w którym Muzeum się mieści. Właściciel budynku był znanym łódzkim fabrykantem i koneserem sztuki. Przed
śmiercią w 1939 roku przekazał swoje cenne zbiory narodowi polskiemu. W willi zachowały się elementy dawnego wyposażenia, m.in. wystrój gabinetu zaprojektowanego prawdopodobnie przez Otto Wagnera. Wszystko dobre, co się dobrze kończy...