Jak wzmocnić odporność dziecka? Lekarz radzi, na co zwrócić uwagę na co dzień

Na przednówku wiele dzieci choruje. Czy można temu zapobiegać i jak wzmocnić ich odporność?
Najprostszą metodą jest zdrowy styl życia: właściwe odżywianie, systematyczne uprawianie sportu na świeżym powietrzu, odpowiednia ilość snu, unikanie stresu, napięcia emocjonalnego oraz dymu tytoniowego.

– Czym zatem karmić dzieci?
– Warto wzbogacać ich dietę o produkty zawierające naturalne probiotyki, czyli jogurty lub kiszonki. Skuteczne może być podawanie warzyw i owoców bogatych w witaminę C, beta-karoten i cynk w menu, czyli np. brukselki, chrzanu, jarmużu, papryki czerwonej i zielonej, natki pietruszki, szpinaku, kalafiora, kalarepy oraz kiwi, cytryny, grejpfrutów i pomarańczy, czarnej porzeczki, truskawki, poziomki. W okresie rozwojowym dieta powinna być dostosowana do wieku i zbilansowana pod względem składników odżywczych. Każde dziecko winno mieć dostarczoną odpowiednią ilość białka, tłuszczów i węglowodanów. Tymczasem w Polsce wzrasta odsetek dzieci otyłych, a wraz z nim - grupa pacjentów częściej zapadających na choroby infekcyjne oraz narażonych na niedobory składników odżywczych.

- A co z suplementacją? Podawać preparaty witaminowe, witaminę D?
- Nie ma dowodów naukowych na korzyści z przyjmowania suplementów wielowitaminowych. Kluczowe jest raczej przestrzeganie zbilansowanej, bogatej w mikro i makroelementy oraz witaminy diety. Co do witaminy D: rzeczywiście większość badań potwierdza, że działa korzystnie w przypadkach niedoboru - tym bardziej, że wykazuje ona również działanie stymulujące odporność.

- Zmęczenie też wpływa na spadek odporności...
- Spowodowane m.in. brakiem odpowiedniej ilości snu obniża odporność, zmniejsza tolerancję wysiłku, poziom koncentracji i przyczynia się do chwiejności emocjonalnej. Zapotrzebowanie na sen jest uwarunkowane indywidualnie i zależy od wieku rozwojowego, ale zasadniczo wraz z wiekiem maleje. Noworodek przesypia ok. 16-18 godzin, dziecko w okresie wczesnoszkolnym 12 godzin, a nastolatek blisko 8 godzin na dobę. Zwiększoną potrzebę snu obserwuje się w okresie choroby, zwłaszcza przebiegającej z gorączką, po intensywnym wysiłku fizycznym czy stresie.

- Ale ruch i wysiłek fizyczny są wskazane?
- Naturalna dziecięca potrzeba ruchu przyczynia się do harmonijnego rozwoju. Aktywność fizyczna poprawia umiejętności motoryczne, pozwala na rozładowanie negatywnych emocji i poznanie możliwości własnego organizmu. Ruch, zwłaszcza na świeżym powietrzu, poprawia zdolności adaptacji do różnych bodźców i warunków. Przede wszystkim jest to jedno z najlepszych lekarstw i działań zapobiegających otyłości, dysfunkcjom układu ruchu, w tym osteoporozy, cukrzycy czy astmie oskrzelowej.

- Mimo mody na zdrowy tryb życia, wciąż wielu rodziców pali – papierosy i e-papierosy. O czym powinni wiedzieć?
- Co gorsze - wzrasta odsetek palących nastolatków i kobiet w ciąży. Badania potwierdzają związek między nikotynizmem rodziców a zwiększonym występowaniem u ich dzieci astmy oskrzelowej, zakażeń układu oddechowego czy ucha środkowego. Maluchy, będące biernymi palaczami, wymagają dwukrotnie częściej hospitalizacji z powodu ciężkiego przebiegu infekcji dróg oddechowych. Największe konsekwencje ponoszą jednak noworodki i niemowlęta. U dzieci matek palących w ciąży częściej występuje zespół zaburzeń oddychania w okresie okołoporodowym oraz zwiększone ryzyko zespołu nagłej śmierci niemowląt.

- Wiele osób uważa, że przed infekcjami najlepiej chronią szczepionki. Czy słusznie? Kiedy szczepić dzieci?
Kalendarz szczepień przewiduje je przez okrągły rok, o ile pozwala na to stan zdrowia dziecka i kwalifikuje się ono do szczepienia w określonej grupie wiekowej. Warto jednak wspomnieć o szczepieniach zalecanych. Przy założeniu, że większość infekcji spowodowana jest zakażeniem wirusowym, zasadne wydaje się coroczne szczepienie przeciwko grypie. Wykonuje się je zwykle jesienią, jednak w przypadku dużego zagrożenia grypą, wskazane jest szczepienie nawet w trakcie sezonu zachorowań.

Karolina i Maciej Szaciłło o naturalnych sposobach na burczenie w brzuchu