Czy mandat za przekroczenie prędkości może się przedawnić?

W ostatnich latach podniesiono wysokości grzywien mandatowych za przekroczenie prędkości. Szczególnie mocno odczuwają je kierowcy, którzy drugi raz zostali ukarani za niestosowanie się do ograniczeń i jechali zbyt szybko. Również co roku rosną kary za brak OC, więc nie zapomnij o tym obowiązkowym ubezpieczeniu, które pomoże znaleźć Ci porównywarka OC.

Aby odpowiedzieć na pytanie zadane w tytule tego artykułu, najpierw musimy wyjaśnić kilka podstawowych kwestii związanych z mandatami. Postępowanie mandatowe prowadzi przede wszystkim Policja, choć kilka innych służb ma również takie uprawnienia. 

Aby otrzymać mandat, a dokładnie grzywnę na drodze mandatu, sprawca musi zostać złapana na gorącym uczynku lub zaraz po popełnieniu wykroczenia bądź wykroczenie musi zostać stwierdzone na podstawie rejestracji na urządzeniu rejestrującym czy kontrolno-pomiarowym – w takim przypadku nie może być wątpliwości co do identyfikacji sprawcy.

W Polsce obowiązują trzy rodzaje mandatów karnych:

• gotówkowy,

• kredytowany,

• zaoczny.

Kierowcy mieszkający w Polsce najczęściej dostają mandaty kredytowane, które wymagają podpisania przyjęcia mandatu – wtedy się on uprawomocni. Z kolei mandat gotówkowy może otrzymać obcokrajowiec lub osoba, która nie ma stałego miejsca zamieszkania w naszym kraju – uprawomocnia się po zapłaceniu grzywny. 

Natomiast mandat zaoczny, to na przykład mandat za złe parkowanie, funkcjonariusz zostawia go w widocznym miejscu lub zostaje on doręczony – uprawomocnia się po wpłaceniu grzywny na wskazane konto na mandacie.

Ile czasu mamy na zapłacenie mandatu? Gotówkowy płaci się od razu, na zapłacenie grzywny z tego kredytowanego mamy 7 dni, a zaocznego 14 dni od wystawienia lub doręczenia. Czas przejść do clue tematu, czyli przedawnienia!

Czym jest przedawnienie? To sytuacja, w której we wskazanym okresie od uprawomocnienia się mandatu, nie został on opłacony, a organowi odpowiedzialnemu za ściągnięcie grzywny nie udało się jej wyegzekwować.

Przedawnienie wymaga braku zapłaty grzywny i uprawomocnienia mandatu. Z góry więc odpadają mandaty gotówkowe i zaoczne, ponieważ nabierają one mocy prawnej po zapłaceniu kary. Pozostają jedynie mandaty kredytowane, które przedawniają się po 3 latach!

Jednak ciężko liczyć, że komuś uda się uniknąć kary. Dlaczego? Egzekucją długu za mandat kredytowany zajmuje się Naczelnik Urzędu Skarbowego właściwy dla miejsca zamieszkania danego kierowcy. Skarbówka ma wiele narzędzi do egzekucji długu, w tym zajęcie nadpłaty podatku czy środków na koncie bankowym.

W tym miejscu drobna uwaga. Nie tylko mandat może się przedawnić, ale także wykroczenie. Przepisy wskazują, po jakim czasie ustaje karalność za wykroczenie – może to być rok od popełnienia zabronionego czynu lub 2 lata od wszczęcia postępowania.

Jeśli odcinkowy pomiar prędkości lub fotoradar złapie nas na przekroczeniu prędkości, to najpierw GITD nie wysyła nam mandatu, ale wezwanie do wskazania kierującego pojazdem. Tutaj mamy kilka możliwości:

• przyznanie się/przyjęcie mandatu;

• przyznanie się/odmowa przyjęcia mandatu;

• wskazanie innej osoby;

• brak wskazania i przyjęcie bądź nieprzyjęcie mandatu za niewskazanie.

Co ciekawe, za wykroczenie zarejestrowane na fotoradarze wystawiany jest mandat kredytowany, a nie zaoczny, więc teoretycznie może się on przedawnić. Pamiętajmy, że brak wskazania kierowcy, który popełnił wykroczenie lub przestępstwo zagrożone jest karą do 8 000 zł.

Na koniec warto przypomnieć o ubezpieczeniach samochodu – najważniejsze informacje na ich temat znajdziemy na stronie https://mubi.pl/ubezpieczenie-samochodu/. Nas tutaj interesują kary, a więc także opłaty za brak ubezpieczenia OC pojazdu. Ile one wynoszą w 2024 roku dla samochodów osobowych?

Kary za brak OC wyliczane są na podstawie minimalnej pensji brutto w danym roku. Natomiast wysokość kar zależy od rodzaju pojazdu i długości przerwy ubezpieczeniowej. Dla samochodów osobowych opłaty za brak OC od 1 lipca 2024 roku (wzrosła pensja minimalna) wynoszą od 1 720 zł do 8 600 zł za ponad 2 tygodnie braku ubezpieczenia – wylicza Tomasz Sowa redaktor w mubi.pl.

Nakładaniem kar za brak OC pojazdów mechanicznych zajmuje się Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Pamiętajmy, że już jeden dzień przerwy w ubezpieczeniu samochodu osobowego grozi karą w wysokości 1 720 zł – wyszukiwaniem braku OC zajmuje się specjalny system informatyczny.