Łódź dziurawa jak szwajcarski ser. W mieście wykopano kiedyś 10 tysięcy studni

– Zachowały się w nich elementy mechanizmu służącego do czerpania wody – mówi Mi łosz Wika z Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. – To pozostałość z czasów burzliwego rozwoju Łodzi przemysłowej. Gdy lokalne rzeczki zostały zatrute ściekami, jedynym źródłem wody w mieście były przyfabryczne ujęcia, a mieszkańcy na potrzeby bytowe niemal na każdym podwórku kopali studnie, najgłębsze miały nawet sto metrów – dodaje M. Wika. Było ich około dziesięciu tysięcy, więc bez większej przesady można powiedzieć, że miasto jest dziurawe jak ser.

Jedną z takich studni dzięki szklanej pokrywie można obejrzeć na odrestaurowanym podwórzu przy ul. Piotrkowskiej 106. Nagromadzenie studni w śródmieściu było tak wielkie, że nadmierne korzystanie z jednej kończyło się brakiem wody w ujęciach na sąsiednich podwórkach.

Wodę wypiły fabryki

Prawdziwą bitwę o wodę toczyli również łódzcy fabrykanci, bo jej deficyt oznaczał mniejszą produkcję i zyski. Najstarsze studnie fabryczne o głębokości blisko 300 i 179 metrów wywiercono w 1900 roku dla potrzeb fabryk Scheiblera i Poznańskiego. Kolejne ujęcia Scheiblera powstały w 1904 roku (694 m) i w 1910 roku (684 m).
Otworami studziennymi usiany jest też teren dawnego imperium Poznańskiego. Najgłębsze sięgały: 616,5 m (1903 r.) oraz 685,1 m. W 1904 roku zarejestrowano drążenie pierwszych studni dla potrzeb zakładów Geyera  - 155 m i 225 m. Fabryczne ujęcia głębinowe wykonywano często w tajemnicy przed sąsiadami, prace prowadzono nocą. Spory fabrykantów o „kradzież” wody często kończyły się w sądach.

Rabunkowa gospodarka trwała w najlepsze w czasach komuny. W 1973 roku było aż 397 studni głębinowych przy zakładach, a dzienne zapotrzebowanie Łodzi na wodę wynosiło aż 400 milionów litrów (teraz zaledwie jedną czwartą tej ilości). Poziom wód podziemnych obniżył się w XX wieku aż o sto metrów. Teraz powoli się podnosi.