Góra grobów
Tydzień temu na cmentarzu wojennym w Starej Gadce członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej Żelazny Orzeł 1914 umieścili dwa drewniane krzyże: łaciński i prawosławny, a uczniowie Gimnazjum nr 38 z ul. Dubois zapalili znicze i położyli kwiaty. W ten sposób uczcili pamięć żołnierzy wszystkich narodowości, którzy walczyli i ginęli w czasie bitwy pod Łodzią oraz całej I wojny światowej. O wydarzeniach sprzed stu lat opowiadała młodzieży prof. nadzw. dr hab. Jolanta Daszyńska, prezes łódzkiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego. To właśnie bitwa w Starej Gadce, która rozegrała się w dniach 21 – 23 listopada 1914 roku, była kulminacyjnym momentem całej operacji łódzkiej. Noc z 21 na 22 listopada była tak krwawa (m.in. dlatego, że ostatnia dekada listopada 1914 r. była wyjątkowo mroźna – w zamarzniętej ziemi niemieccy żołnierze nie mogli się okopać za pomocą saperek), że w historiografii niemieckiej zapisała się jako „Totensonntag”, czyli „martwa niedziela”. Wzgórze, na którym dziś jest cmentarz, to miejsce głównych walk, a żołnierze byli na nim chowani w tych miejscach, w których zginęli (ok. 2 tys. mogił) – Niemcy, którzy go zakładali, nadali mu nazwę „Grabenberg”, czyli „góra grobów”.
Imperium Długi Wąż Przasnysz Kuchenne Rewolucje Magdy Gessler [menu, adres, opinie]
Zatrzymany „walec parowy”
Dlaczego pod Łodzią doszło do tak wielkiej bitwy? Był to efekt tego, że Niemcy rozszyfrowali plany rosyjskiej operacji „Walec parowy” – Rosjanie na 14 listopada zaplanowali uderzenie z okolic Łodzi na Poznań i Berlin, które miało szybko zakończyć rozpoczętą w sierpniu wojnę. Wiedząc to, Niemcy przerzucili 9. Armię z linii Kalisz – Częstochowa na linię Toruń – Jarocin i uderzyli na wojska rosyjskie, zanim te były gotowe do ataku. Do najpoważniejszych walk doszło w okolicach Gałkowa i Brzezin. Tam wojska niemieckie pod dowództwem gen. Karla von Litzmanna pokonały m.in. rosyjskie dywizje syberyjskie z Chabarowska, Krasnojarska, Omska i Irkucka, w których służyło wielu Polaków. Od południa atakowały wojska niemieckie gen. Reinholda von Scheffera, zamiast jednak zamknąć wojska rosyjskie w okrążeniu, same były bliskie znalezienia się w „kotle”. Formalnie bitwa była nierozstrzygnięta, ale w jej efekcie Rosjanie musieli zrezygnować z planów przebicia się na zachód i 6 grudnia wycofać z Łodzi, którą z kolei zajęły wojska niemieckie. W bitwie po stronie niemieckiej walczyło ok. 400 tys. żołnierzy, a po rosyjskiej – 370 tys.
200 tysięcy poległych
Według historyków, w bitwie pod Łodzią poległo ok. 200 tys. żołnierzy (110 tys. z armii rosyjskiej i 90 tys. z niemieckiej) kilkunastu narodowości, m.in. Rosjanie, Niemcy, Austriacy, Polacy, Litwini, Czesi, Ukraińcy, Łotysze i Tatarzy. W niemieckiej historiografii bitwa ta jest określana mianem „Schlacht bei Lodz”, czyli „rzeź pod Łodzią”. Ponadto w wyniku ostrzału artyleryjskiego zostało zniszczonych wiele budynków w Aleksandrowie, Konstantynowie, Pabianicach, Zgierzu i Łodzi, a z dachu hotelu Savoy – wówczas najwyższego budynku w mieście – łodzianie oglądali bitwę na południowych przedmieściach miasta.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Plotki, sensacje i ciekawostki z życia gwiazd - czytaj dalej na ShowNews.pl
- Kim jest córka Kowalewskiego? Gabriela idzie w ślady rodziców. Będzie wielką gwiazdą?
- Nowe wieści o tajemniczym ojcu dziecka Tomaszewskiej. Wygadała się bliska osoba
- Wszyscy patrzyli na wyeksponowane krągłości Romanowskiej. Projektant ocenia
- Wspólny występ Roksany Węgiel i Kevina Mgleja w cieniu tragedii. Znamy szczegóły
