Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Renta rodzinna na innych zasadach? Cała swoja i część po małżonku

(kz)
Łukasz Kasprzak
W Sejmie na rozpatrzenie czeka ciekawy projekt zmiany ustawy, dotyczącej renty rodzinnej. Wprowadza on możliwość dziedziczenia części składek po zmarłym współmałżonku.

Nierówne traktowanie

Obecne przepisy faworyzują składki odprowadzane do II filaru ubezpieczeń, czyli gromadzone w Otwartych Funduszach Emerytalnych. One są dziedziczone. Przepisom spadkowym nie podlegają jednak składki gromadzone w ZUS, chociaż od 1999 roku są one przypisane do indywidualnego konta ubezpieczonego. Jeżeli zatem ktoś umrze nawet przed osiągnięciem wieku emerytalnego, jego wieloletnie, przymusowe oszczędności w ZUS przepadają. Żyjący współmałżonek może wprawdzie zdecydować się na pobieranie renty rodzinnej... ale wówczas to jego składki przepadają. Grupa lewicowych posłów chce zmiany tych zasad.
W Sejmie jest projekt ustawy wprowadzający prawo do dziedziczenia składek po zmarłym współmałżonku. Wydaje się to logiczne i uzasadnione, jeżeli przyjmuje się, że po zawarciu związku małżeńskiego cały dorobek rodziny jest majątkiem wspólnym. Taka też zasada jest stosowana przy składkach do OFE.
Tymczasem składki ZUS-owskie są inaczej traktowane. Po zmarłym współmałżonku dostajemy tylko rentę rodzinną. Projekt ustawy przewiduje, że mielibyśmy prawo do całej swojej składki i 25 procent współmałżonka, lub całej po małżonku i 25 procent swojej. Nie jest to wiele, ale byłoby znaczącym krokiem w kierunku zrównania prawnego obu rodzajów składek emerytalnych: w OFE i ZUS. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by wobec składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zastosować ogólne przepisy dotyczące dziedziczenia. Na razie jednak ustawa nie trafiła pod obrady Sejmu. Powód jest jeden: duże obciążenia po wprowadzeniu takiego rozwiązania dla budżetu państwa. Nad zasadą sprawiedliwości i równości górę wzięła kalkulacja ekonomiczna.

Na razie renta rodzinna

Na razie pozostaje więc korzystanie z renty rodzinnej na dotychczasowych zasadach.
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Oznacza to, że dla celów ZUS-owskich zmarłego traktuje się jak żywego i sprawdza, czy mógłby dostać rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Ale bada się jej staż pracy, a także okres zatrudnienia w ostatnich latach. Może się zatem okazać, że po osobie bezrobotnej lub dopiero ostatnio zatrudnionej renta nie będzie się należała.
Renta rodzinna przysługuje także członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne. W takim przypadku przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Wdowa i wdowiec

Prawo do renty rodzinnej przysługuje wdowie (wdowcowi), jeśli w chwili śmierci współmałżonka:

  • ukończyła 50 lat lub
  • jest niezdolna do pracy, albo
  • wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyły 16. roku życia, a jeżeli uczą się – 18. roku życia lub są całkowicie niezdolne do pracy.

Prawo do renty rodzinnej przysługuje również wdowie, jeśli spełni warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania dzieci.
Wdowa, która nie spełnia żadnego z wymienionych warunków wymaganych do przyznania renty rodzinnej i nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania, ma prawo do okresowej renty rodzinnej przez rok od dnia śmierci męża albo przez czas uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu, mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od śmierci męża.

Ile

Renta rodzinna dla współmałżonka wynosi 85 procent emerytury należnej zmarłej osobie. Może być łączona z pracą. Można też w dowolnym momencie przerwać pracę i żyć jedynie z renty po współmałżonku. Łączenie pracy i renty jest możliwe do chwili, gdy nasze przychody nie przekroczą 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Gdy są wyższe, renta rodzinna jest zawieszona.
Gdy przychody przekroczą 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia, ale są mniejsze niż 130 proc., renta rodzinna jest jedynie zmniejszana.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na expressilustrowany.pl Express Ilustrowany