Koronawirus. Łódzcy prawnicy piszą do premiera. Chcą wprowadzenia stanu klęski żywiołowej

List otwarty prawników łódzkich
Mamy świadomość niebezpieczeństw, jakie niesie ze sobą epidemia koronawirusa dla Polaków i dla Polski. Mamy także świadomość konieczności podjęcia przez władzę wykonawczą nadzwyczajnych, niezbędnych działań służących ograniczeniu i zwalczeniu tej epidemii. Wskazujemy, że obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zawiera przepisy pomyślane właśnie na takie sytuacje: chodzi o rozdział XI „Stany nadzwyczajne” oraz uchwaloną w 2002 roku ustawę o stanie klęski żywiołowej.
Nie kwestionując merytorycznej zasadności niektórych regulacji szczególnych wprowadzonych ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii z uwzględnieniem jego zmiany rozporządzeniem tego Ministra dokonanej w dniu 24 marca 2020 r., czujemy się w obowiązku wskazać, że niezależnie od ich niezbędności, rozwiązania te pozostają w sprzeczności z Konstytucją oraz że mogłyby być legalne wyłącznie w przypadku ogłoszenia przez Radę Ministrów stanu klęski żywiołowej na całym terytorium Państwa.
Jako prawnicy nie możemy pomijać następujących kwestii:
- wprowadzone w dniu 2 marca 2020 r. do ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi art. 46a i art. 46b dają możliwość określenia rozporządzeniami Rady Ministrów takich środków jak czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców, co jest zastrzeżone w art. 22 Konstytucji tylko dla ustawy; czy też czasowa reglamentacja zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły, która jest znana z art. 21 ust.1 pkt 4 ustawy z 18.04.2002 r. o stanie klęski żywiołowej i art. 21 pkt 1 ustawy z 21.06.2002 r. o stanie wyjątkowym ale nieznana żadnej innej polskiej ustawie;
- wprowadzony do wspomnianej wyżej ustawy art.  46d ust.2 przewidujący możliwość przejęcia na rzecz Skarbu Państwa brakującego produktu, wyrobu, środka, albo sprzętu lub aparatury w drodze natychmiast wykonalnej decyzji Ministra Zdrowia pozostaje w sprzeczności z art. 22, art. 46 i art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji;
- dokonane mocą art. 11, art. 17 i art. 36 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. podporzadkowanie w zakresie działań podejmowanych dla zwalczania epidemii całej administracji samorządowej wojewodzie na 180 dni, a Ministrowi Zdrowia całej administracji rządowej na czas epidemii jest typowe jedynie dla stanów nadzwyczajnych,
- zamknięcie całych sektorów gospodarki na czas epidemii dokonane przez Ministra Zdrowia w rozporządzeniu z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii nie ma podstawy ustawowej i pozostaje w sprzeczności z art. 22 i art. 64 Konstytucji,
- zakazanie się poruszania obywatelom, którzy nie są zarażeni chorobą zakaźną, ani nawet nie są o to podejrzewani dokonane rozporządzeniem Ministra Zdrowa zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii nie ma podstawy ustawowej, pozostaje w sprzeczności z art. 2 i art. 41 ust. 1 Konstytucji, a ponadto – z uwagi na brak sankcji karnej lub wykroczeniowej – jest nieskuteczne.
Powtarzamy, że wprowadzone niezbędne ograniczenia i restrykcje mogą być zgodne z Konstytucja tylko w przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego. Wynika to wprost z art. 233 Konstytucji. Tymczasem rozwiązania przyjęte na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi odwołują się do instrumentów prawnych typowych dla stanów nadzwyczajnych – bez finalnego ogłoszenia takiego stanu. To samo dotyczy planowanych zmian do ustawy szczególnej z dnia 2 marca 2020 r., takich jak zawieszenie wszystkich terminów procesowych we wszystkich postępowaniach przed organami Państwa, zawieszenie biegów przedawnienia i zasiedzenia, wprowadzanie nowych przestępstw i wykroczeń, zmiany w sferze prawa pracy. Powyższe upoważnia do wniosku, że w sposób nieformalny i sprzeczny z Konstytucją został wprowadzony stan nadzwyczajny. Może to wpłynąć na ocenę ważności wyborów prezydenckich zaplanowanych na 10 maja 2020 r. pogłębiając w sposób zbędny i być może nieodwracalny podziały w naszym społeczeństwie oraz narażając na ryzyko nieuznawania ich wyników nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz Polski. Jednocześnie zwlekanie przez rząd z ogłoszeniem stanu klęski żywiołowej opóźnia i utrudnia prowadzenie działań niezbędnych do zwalczania epidemii oraz uniemożliwia naprawienie szkód poniesionych przez obywateli na podstawie uchwalonej w tym celu ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.
Z tego powodu będąc z racji wykonywanego zawodu zobowiązanymi przyczyniać się do ochrony i umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, uważamy, że koniecznym jest sformalizowanie podjętych już działań i ogłoszenie stanu klęski żywiołowej.

Podpisy w kolejności alfabetycznej, zebrane w drodze wymiany skanów i korespondencji elektronicznej.
1. dr hab. Byczko Szymon – adwokat, profesor UŁ
2. Robert Czapnik - radca prawny, 
3. Katarzyna Fijałkowska – adwokat,
4. Konrad Garda – prawnik,
5. Michał Garus – adwokat,
6. Tomasz Gasiński – adwokat,
7. Hanna Gąszcz -Krupowczyk - adwokat
8. dr Marcin Górski, adwokat, radca prawny, adiunkt UŁ
9. Tomasz Grzejszczak – adwokat,
10. Joanna Jankiewicz– adwokat,
11. Paweł Jankiewicz – radca prawny,
12. dr hab. Aleksander Kappes – adwokat, profesor UŁ
13. Piotr Kona– adwokat,
14. Marek Kowalczyk – radca prawny,
15. Mirosław Andrzej Krawiec - adwokat
16. Wiesława Kuberska - sędzia SA w Łodzi, 
17. Krzysztof Kwiecień – adwokat,
18. Maciej Lenart – adwokat, wicedziekan ORA w Łodzi,
19. Krzysztof Łazowski – adwokat,
20. Ewa Maciejewska - sędzia SO w Łodzi,
21. Jan Malinowski – adwokat,
22. Łucja Malinowska – adwokat,
23. Jakub Michalski – adwokat,
24. Piotr Paduszyński – adwokat,
25. Andrzej Pelc – adwokat, były Dziekan ORA w Łodzi
26. Jacek Pietrzak – adwokat,
27. dr. hab Maciej Rakowski - adwokat, profesor UŁ, 
28. Barbara Rymaszewska – sędzia WSA w Łodzi w stanie spoczynku,
29. Hygin Rymdejko – radca prawny,
30. Ewa Siwińska – Beck - radca prawny,
31. Dominika Skrzydło – adwokat,
32. Dr hab. Jacek Skrzydło – adwokat, profesor UŁ,
33. Roman Słomkowski – adwokat,
34. Ewa Sługocka – notariusz,
35. Krzysztof Stec – adwokat, Bielsko-Biała
36. Ewa Stompor-Nowicka - radca prawny,
37. Jarosław Szczepaniak – adwokat,
38. Jerzy Szczepaniak - adwokat, 
39. Adam Szkurłat – adwokat,
40. Monika Szkurłat – adwokat,
41. Dr Andrzej Jan Szereda - notariusz,
42. Bartosz Tiutiunik – adwokat, Wicedziekan ORA w Łodzi,
43. Jacek Wawrzynkiewicz - radca prawny ,
44. Marta Wieczorek – adwokat,
45. Dariusz Wojnar – adwokat,
46. dr Zbigniew Wojnicki – radca prawny, adiunkt UŁ
47. Elżbieta Wolschendorf-Łazowska,
48. Mariusz Wolski – adwokat,
49. Ewa Woskowicz - adwokat
50. Piotr Zaborniak– adwokat,
51. Iwona Zimoch – adwokat,