Bardzo droga benzyna! Sprawdź, dlaczego tyle kosztuje i wciąż drożeje

Od początku roku PB95 zdrożała już o ponad 5 procent. Mimo to paliwo i tak jest tańsze niż w innych krajach europejskich. Marne to pocieszenie w sytuacji, kiedy przeciętny Polak zarabia cztery razy mniej niż Niemiec.

Litr benzyny w cenie zapałek
Taniej niż w Polsce benzynę można kupić na Cyprze (5,52 zł/l), w Rumunii (5,28 zł/l)oraz w Bułgarii (5,26 zł/l). Polska jest na 24 miejscu wśród 27 krajów Unii Europejskiej, jeśli chodzi o cenę paliw. Drożej - od kilku do kilkudziesięciu groszy - jest między innymi w Czechach, na Słowacji, Litwie, Łotwie i na Węgrzech. Najdrożej w Europie za paliwo płacą Włosi. Litr Eurosuper 95 kosztuje 7,41 zł/l, natomiast litr oleju napędowego 7,07 zł. Niewiele mniej za paliwo płacą Grecy, Holendrzy, Duńczycy, Szwedzi i Niemcy. U naszych zachodnich sąsiadów litr benzyny 95 kosztuje o 1,21 zł więcej niż w Polsce. Czy to dużo? Niekoniecznie, gdy porówna się zarobki Polaków i Niemców. W kraju za Odrą średnia pensja kelnera, czyli zawodu słabo opłacanego, wynosi około 1200 euro (ok. 5 tys. zł). Natomiast średni miesięczny zarobek lekarza to ok. 4600 euro, czyli ponad 18,5 tys. zł.

Znacznie niższe w Europie są ceny paliw w USA. Tam za galon płaci się około 12 zł, czyli 3 zł za litr. To jednak nic w porównaniu z Libią, Arabią Saudyjską czy Wenezuelą. Tam litr paliwa kosztuje mniej więcej tyle, ile u nas dwie paczki zapałek - ok. 40 groszy...

Dlaczego paliwo drożeje?
Cena paliwa w Polsce w niemal 45 procentach składa się z podatków. Sprzedawcy najmniej zarabiają na benzynie, około procenta. Więcej, około 4 procent, na oleju napędowym, który jest podstawą transportu samochodowego.

- Popyt na benzynę spada od kilku lat, jednak sprzedaż oleju napędowego w ciągu ostatniej dekady wzrosła w Polsce ponaddwukrotnie - mówi Rafał Zywert z firmy Reflex monitorującej rynek paliw.
- Obecnie w Polsce sprzedaje się go ponad trzy razy więcej niż benzyny, co znajduje odzwierciedlenie w relacji cen paliw. W ostatniej dekadzie ceny detaliczne ropy i benzyny rosły w średnio 5 i 8 procent na rok. Głównymi czynnikami kształtującymi poziom opłat za paliwo w kraju są ceny ropy i produktów gotowych oraz kurs dolara w stosunku do złotego. Kryzys i zadłużenie gospodarek europejskich przekładały się w ostatnim czasie na osłabienie walut regionu, natomiast ceny ropy rosły pod wpływem czynników geopolitycznych (wojna domowa w Libii, konflikt UE z Iranem) i wzrostu światowej sprzedaży ropy. Wysokie ceny to problem ogólnoeuropejski. Kraje UE są obciążone najwyższymi kosztami podatków zawartych w cenach paliw.

Paliwo po 10 zł?
Choć dziś trudno w to uwierzyć, w 2000 roku benzyna w Polsce kosztowała poniżej trzech złotych i do 2009 roku podrożała o niespełna 90 groszy.

Jednak już przez kolejne trzy lata, od stycznia 2009 do marca 2012 roku, ceny wzrosły o 55 proc. (o 2,05 zł), a ropy o 61 proc. (o 2,20 zł).
- Nie da się dziś przewidzieć, ile będzie kosztowało paliwo za kilka lat. Być może w 2015 roku cena dojdzie do 10 zł za litr - mówi Urszula Cieślak z biura Reflex. - Całkiem realny jest także scenariusz, że sytuacja polityczna na świecie się zmieni, kryzys minie, a w konsekwencji przez najbliższe lata ceny paliw będą utrzymywać się na stałym, podobnym do obecnego poziomie.

Zdaniem Urszuli Cieślak, w najbliższych miesiącach kierowcy nie będą narzekali na wzrost ceny oleju napędowego. Gorzej z cenami benzyny. W wakacje PB95 może być droższa od oleju napędowego o ok. 20 groszy.

***
Co składa się na cenę jednego litra PB95
W 27 procentach jest to akcyza, 2 proc. - opłata paliwowa, 52 proc. - koszt zakupu w rafinerii, 1 proc. - marża detaliczna, 19 procent - VAT

Co składa się na cenę jednego litra ON
21 proc. to akcyza, 4 proc. - opłata paliwowa, 54 proc. - koszt zakupu w rafinerii, 3 proc. - marża detaliczna, 19 proc. - VAT.

***
W Polsce najwięcej za paliwo płacą mieszkańcy Podlasia. Średnio za litr Eurosuper 95 5,78 zł, natomiast za litr ropy 5,70 zł. Najdroższe w kraju paliwo jest w województwach opolskim i świętokrzyskim (Eurosuper 95 średnio 5,84 zł/l, olej napędowy 5,83 zł/l). W Łodzi i województwie utrzymują się ceny zbliżone do średniej krajowej.