82. rocznica likwidacji obozu Romów i Sinti w Litzmannstadt Ghetto. Obchody przy Kuźni Romów w Łodzi

- To miejsce wiążące historię Romów i Sinti z historią Polski. Nasze ścieżki splątały i wiązały się z jej historią. Zarówno tam, gdzie były tragedie, jak i tam gdzie były radości, byli też Romowie. Nie lubię tego miejsca, ale czuję się w wielkim obowiązku, żeby tutaj być. I dopóki mogę, będę uczestniczyła w takich uroczystościach i będę przypominała o tym miejscu - powiedziała podczas wczorajszej uroczystości Krystyna Markowska z Centrum Doradztwa Informacji dla Romów.

Kuźnia Romów to jeden z nielicznych budynków, jaki pozostał po dawnym cygańskim podobozie, który funkcjonował niecałe trzy miesiące. W pięciu budynkach przy ul. Wojska Polskiego, Obrońców Westerplatte, Głowackiego i Starosikawskiej stłoczono około 5 tysięcy Romów i Sinti przywiezionych z Bungerlandu, pogranicza austriacko-węgierskiego. Wśród nich było ok. 2,6 tys. dzieci.
Podobóz był odizolowany od getta, oddzielały go podwójne zasieki z drutu kolczastego i głęboka fosa. Okna zabito deskami. Warunki w kamienicach były nieludzkie - brakowało wody, jedzenia, nie było toalet, łaźni, pomieszczeń nie ogrzewano. w listopadzie 1941 roku wybuchła epidemia tyfusu plamistego 700 osób zmarło. Na początku stycznia 1942 roku Niemieckie władze podjęły decyzję o szybkiej likwidacji Zigeunerlager i wysłaniu jego mieszkańców do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.
Ostatni transport z Romami i Sinti wyruszył do Chełmna nad Nerem 12 stycznia. Od 5 do 12 stycznia 1942 roku 4300 mężczyzn, kobiet i dzieci zostało zagazowanych w przygotowanych do tego samochodach.